11.02.2018
·
ODTÜ
Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Elif Uysal
Bıyıkoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) 11 Şubat
Dünya Bilim Kadınları Günü dolayısıyla akademik çalışmalarına ilişkin bilgiler
verdi.
Bıyıkoğlu, insanların "Her zaman her yerde birbiri ile haberleşme
hayali"nin gerçekleştiğini dile getirerek, "Şimdi her şeyi birbirine
bağlama düşüncesi var ve bu gerçekleşiyor. Nesnelerin interneti, çevresel
sensörler, otonom araçlar, giyilebilir sensör sistemleri hızla
yayılmakta." dedi.
İnternete bağlı nesnelerin sayısının 2021'e kadar dünya nüfusunun üç katına
çıkacağını belirten Bıyıkoğlu, "Var olan haberleşme altyapıları bu
gelişmeyi var olan tekniklerle ne kapasite olarak ne de enerji tüketimi olarak
kaldırabilir düzeyde. Bu nedenle yeni prensiplere ihtiyacımız var. Şu gözlemle
hareket ettik; makina tipi ya da uygulama bazlı veri gönderimi klasik
haberleşmeden farklı. Veri hızından çok, taze ve yararlı güncellemelerin
gönderilmesi önemli. Bu son yıllarda bilim dünyasında ortaya çıkan bilgi yaşı
diye bir ölçütle ifade ediliyor. Bilgi yaşı konusunda 2015'ten beri çok yoğun
çalışıyoruz. İlk defa enerji kısıtları altında bilgi yaşının minimize edilmesi
yöntemini gösterdik. Daha sonra 2016'daki çalışmamızda ilk defa bilgi yaşının
kontrolünü ortaya koyduk. Şu anda bilgi yaşı literatüründe en çok atıf alan
bazı makaleler, grubumuzun çalışmalarına ait." diye konuştu.
Bıyıkoğlu, haberleşme teknolojilerinde geliştirdikleri iki yeni teorinin bilim
dünyasında ses getirdiğine işaret ederek, şöyle devam etti:
"Enerji verimli haberleşme ve sürdürülebilir haberleşme sistemlerinin
gerçekleştirilmesi konusunda ortaya koyduğumuz kuramlar literatüre yön verdi.
Son zamanlarda güncelleme tipi veri gönderimini optimize eden tekniklerimiz
literatürde takip ediliyor. Bu çalışmalar toplamda 2 binin üzerinde atıf alarak
ses getirdi."
Geliştirdikleri sistemin geleceğin haberleşme sistemlerindeki değişime etkisine
ilişkin değerlendirme yapan Bıyıkoğlu, "Şu anda kullandığımız günlük cihazların
içinde sensörler var. 2021 yılına kadar tüm bu cihazların hepsi 5G ile
internete bağlanacak. Makine tipi haberleşme çok büyük önem kazanacak. Doğru
zamanda veri almada geliştirdiğimiz sistemlerin etkisi büyük olacak. Böylece
etkili taze veriler karşıya iletilebilecek. Bu iki teori ile çok daha az zaman
ve enerji kullanarak sensörlerden güncel veri alabilmek mümkün olacak."
ifadelerini kullandı.
Kadın bilim insanı haberleşmede hep zirvede
ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümüne 1993 yılında Türkiye birincisi
olarak yerleşen Bıyıkoğlu, aynı üniversiteyi 1997'de yine birincilikle bitirdi.
Mezuniyetinin ardından ABD'deki MIT'de Vinton Hayes bursu ile haberleşme ve ağ
teoriler üzerine lisansüstü çalışmalar yapan Bıyıkoğlu, o yıllarda yeni gelişmekte
olan kablosuz ağların temel sınırlarını araştırmak üzere Stanford
Üniversitesinde doktora yaptı. Uysal, Stanford'da Elektrik Mühendisliği doktora
yeterlik sınavında 144 öğrenci arasında birinci seçildi.
Doktora tezinde geliştirdiği enerji verimli çizelgeleme kuramı, günümüzde
enerji hasatlı haberleşme sistemlerinin optimizasyonunda kullanılan temel kuram
oldu.
Doktorasının ardından MIT ve Ohio State Üniversitelerinde çalışmalarını
sürdüren Bıyıkoğlu, daha sonra ODTÜ'de akademisyen olarak çalışmaya başladı.
Burada sensör ağları, enerji verimli haberleşme üzerine araştırmalar yürüten
Uysal, son 3 yıldır veri tazeliği üzerine çalışıyor. Veri tazeliği konusunda
dünya genelinde başı çeken gruplar arasına giren Bıyıkoğlu ve ekibinin
geliştirdiği 2 teori haberleşme üzerine çalışan bilim insanları arasında büyük
yankı uyandırdı.
Uysal, kız öğrencilerin bilimle uğraşmalarına ilişkin, "Çok yetenekli kız
öğrencilerin, çevresel etkilerle belli bir yaştan sonra erkeklere göre daha az
öz güvene sahip olup kendilerini kısıtladıklarını görüyoruz. Bu tür etkilere
kulaklarını tıkayarak bilime sarılmalarını, ilgi duydukları alan her neyse onda
kendilerini geliştirmelerini tavsiye ederim. Bugün dünyada bilgiye ulaşmak çok
kolay. Kız veya erkek tüm gençlere, kaliteli ve özgün kaynakları okuyarak,
bilimsel prensiplerle düşünüp, mantıklarını kullanarak özgün düşüncelerini
geliştirmelerini tavsiye ederim. Aydınlanma kendi içinde bir başarıdır, ve tüm
hayata yayılan başarıları da getirir." değerlendirmesini yaptı.
https://www.hurriyet.com.tr/odtulu-bilim-insanlarinin-iki-teorisi-heyecan-yaratti-40738437